Bukowno jest gminą miejską położoną w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim. Do roku 1975 miasto administracyjnie należało do województwa krakowskiego, w latach 1975-1998 do katowickiego. Od 1 stycznia 1999 roku Bukowno administracyjnie należy do województwa małopolskiego. Jest położone w jego zachodniej części, w jednakowej odległości między Krakowem, a Katowicami (około 40 km). Jako miasto jest jednostka młodą, chociaż tradycje osadnictwa na tym terenie, związanego z wydobyciem rud srebra, cynku i ołowiu, sięgają XIV w.

W obecnych granicach administracyjnych Bukowno zajmuje obszar 63,4 km². Miasto stanowi zwarty obszar o kształcie zbliżonym do trapezu. Jego rozciągłość z północy na południe wynosi ok. 7,5 km, a z zachodu na wschód ok 13,2 km.

Sąsiaduje z następującymi jednostkami administracyjnymi:

• od wschodu - gmina miejsko-wiejska Olkusz;
• od północy - gmina wiejska Bolesław;
• od północnego-zachodu - gmina miejska Sławków;
• od południowego-zachodu  - gmina miejska Jaworzno;
• od południa - gmina miejsko-wiejska Trzebinia.

Widok na Bukowno

Położenie Bukowna w skali Powiatu

Bukowno wraz z całym powiatem olkuskim, do którego oprócz miasta Olkusz należą jeszcze gminy Bolesław, Klucze, Wolbrom, Trzyciąż stanowi północno-zachodnią część województwa. W skład gminy miejskiej wchodzą następujące osiedla: Podlesie, Bór z Przeniem, Stare Bukowno z Przymiarkami, Wodąca, Centrum Południe, Centrum Północ.

Przyrodniczo miasto położone jest na granicy Jury Krakowsko - Częstochowskiej i Wyżyny Sląskiej, a dokładniej na granicy mezoregionów określanych jako Pagóry Jaworznickie i Wyżyna Olkuska. Obszar w całości znajduje się w zlewni Białej Przemszy. Południowa część miasta należy do Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie stanowiącego część Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych.

Ukształtowanie tego terenu utrwalone w czwartorzędzie, charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu będącą wynikiem działalności m.in.: lodowców, rzek i wiatrów. Rzeźba terenu charakteryzuje się przewagą łagodnych nachyleń i niezbyt dużymi różnicami wysokości względnych. Średnie rzędne wysokości powierzchni terenu miasta wynoszą ok. 270 m n.p.m. na zachodzie i północy i ok. 400 m n.p.m. na południowym wschodzie w okolicach Podlesia. Naturalna rzeźba terenu w dużym stopniu zdeformowana jest w wyniku działalności człowieka (hałdy, nasypy, wyrobiska).

Pierwsza wzmianka o miejscowości znajduje się w dokumencie wydanym w 1444 r. Zbigniew Oleśnicki biskup krakowski nadał nim Michałowi z Proszowic sołectwo we wsi Bukowno w kluczu sławkowskim. Starszą od Bukowna historię ma jego obecna dzielnica, a kiedyś wieś Starczynów. Pierwszy raz o tej wiosce wspomina się już w 1402 r. W 1554 roku Starczynów uzyskał prawa miejskie, ale z niewiadomych przyczyn nie weszło ono w życie.

Bukowno z lotu ptaka

W XVI w. mocno rozwinięte było na tych terenach górnictwo i hutnictwo (hutę wybudował tu m.in. żupnik olkuski Jost Ludwik Decjusz). W Starczynowie mieściła się papiernia; pochodzącego z niej papieru użyto do opublikowania Unii Lubelskiej z 1569 r. Historia Bukowna, to również walki o niepodległość. 4 maja 1863 r. w Podlesiu miała miejsce potyczka pomiędzy Rosjanami, a wojskami płk. Józefa Miniewskiego i Legią Cudzoziemską płk. Francesco Nullo. Dzielny Włoch zginął dzień później pod Krzykawką. W końcu XIX w. Bukowno było wsią rozmieszczoną w czworobok, z polami pośrodku. Po 1864 r., kiedy uwłaszczono chłopów, miejscowość znacznie się rozrosła.Wtedy też dawne Bukowno zaczęto zwać Starą Wsią. W latach 1882-85 opodal Bukowna powstała kolei Iwangrodzka (Z Dąbrowy Górniczej do Dęblina). Pierwsza połowa XIX w. to czas odradzania się miejscowego górnictwa.

W czasie II wojny światowej Bukowno włączone zostało do III Rzeszy (Rejencja Katowice). Okolice Bukowna stanowiły podczas wojny bazę dla wielu oddziałów partyzanckich, operował tu m.in. oddział AK "Hardego". Zaraz po wojnie Bukowno było małą osadą liczącą ledwie 1200 mieszkańców. Swój dynamiczny rozwój zawdzięcza decyzji rozbudowy tutejszego przemysłu rud cynkowo-ołowiowych. Po wcześniejszym rozpoznaniu złóż galenów wielkości kilkudziesięciu milionów ton oraz kilkunastu milionów ton rud siarczkowych, w roku 1952 wzniesiono hutę tlenku cynku. Powstający kombinat potrzebował ludzi do pracy. Postanowiono w związku z tym wybudować również w Bukownie osiedle robotnicze, ośrodek zdrowia (1952), przedszkole (1957). Miejscowość szybko się rozwijała, podjęto decyzję o dalszej rozbudowie przemysłu rud cynkowo-ołowiowych. W 1958 r. powstał Kombinat Górniczo-Hutniczy "Bolesław" (obecna nazwa Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław w Bukownie). Od 1958 r. Bukowno było osiedlem, a w 1962 r. uzyskało prawa miejskie.

Zakłady Górniczo-Hutnicze "Bolesław"