I. Wprowadzenie
Ocenę obszarową jakości wody dla Miasta Bukowno za rok 2024 wykonano na podstawie § 23 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r. poz. 2294).
W ramach oceny jakości wody wykorzystano wyniki badań wykonywanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, jak również wyniki badań wykonywanych przez przedsiębiorstwa wodociągowe oraz inne podmioty zaopatrujące w wodę do spożycia przez ludzi, przeprowadzone w ramach wewnętrznej kontroli jakości wody, realizowanej na podstawie § 5 pkt 1 i 2 oraz § 6 pkt 1 i § 7 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
Nadzór nad wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi na terenie Miasta Bukowno w tym okresie sprawowany był przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Olkuszu (PPIS w Olkuszu). Wykaz podmiotów zarządzających wodociągami na terenie Miasta Bukowno wraz z ilością produkowanej wody, stosowanymi środkami do uzdatniania wody i liczbą zaopatrywanej ludności, stanowi załącznik do niniejszej oceny.
II. Charakterystyka zaopatrzenia w wodę.
Na terenie Miasta Bukowno działalność w zakresie zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia w 2024 roku prowadzili:
- 1 dostawca wody w ramach zbiorowego zaopatrzenia - Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Olkuszu ul. Kluczewska 4
- 1 inny podmiot, dostarczający wodę z ujęcia indywidualnego - Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji ul. Spacerowa 1 w Bukownie dostarczał wodę do obiektu użyteczności publicznej - niecek basenu sezonowego w Bukownie przy ul. Ks. Zelka.
Obszar Miasta Bukowno zaopatrywany był w 2024 r. w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi z:
• 3 urządzeń zbiorowego zaopatrzenia, wodociągów publicznych (ze względu na rodzaj dostarczanej wody - 3 strefy zaopatrzenia): Nowy System Zaopatrzenia Olkusz, Bukowno dzielnica Bór Biskupi, Bukowno dzielnica Podlesie
• 1 wodociągu lokalnego (ze względu na rodzaj dostarczanej wody - 1 strefa zaopatrzenia): Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Bukownie.
Wodociągi publiczne Bukowno dzielnica Bór Biskupi i Bukowno dzielnica Podlesie są zaopatrywane w wodę, pochodzącą z 2 ujęć (studni głębinowych) wód głębinowych zlokalizowanych w: Bukownie dzielnicy Bór Biskupi i Bukownie dzielnicy Podlesie. Woda z ww. studni, przed jej wprowadzeniem do sieci wodociągowej, była poddawana stałej dezynfekcji z zastosowaniem roztworu podchlorynu sodu, dozowanego automatycznie.
Wodociąg publiczny Nowy System Zaopatrzenia Olkusz zaopatrywany jest w wodę pochodzącą z ujęć wód głębinowych jurajskich i triasowych, zlokalizowanych na terenie gminy Klucze: studnia głębinowa S-1 stanowiąca ujęcie wody w Bydlinie, studnie głębinowe S-1 i S-1bis wchodzące w skład ujęcia wody w Kolbarku, studnie głębinowe C-3 i C-3bis, wchodzące w skład ujęcia wody C-3 w Cieślinie, a także studnia głębinowa C-2bis, wchodząca w skład ujęcia wody C-2 w Cieślinie.
Woda produkowana z ww. ujęć dla potrzeb wodociągu publicznego poddawana jest stałemu uzdatnianiu w oparciu o: dezynfekcję z zastosowaniem technologii UV lub podchlorynu sodu, roztworu gotowego dozowanego automatycznie lub wytwarzanego w elektrolizerze przy zastosowaniu tabletek solnych.
Wszystkie wymienione technologie uzdatniania wody uzyskały pozytywne opinie Małopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w zakresie ich zastosowania dla potrzeb uzdatniania wody z przedmiotowych ujęć.
Wodociąg lokalny Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Bukownie jest zaopatrywany w wodę pochodzącą z ujęcia wód głębinowych. Ujęcie studnia głębinowa S-1bis zlokalizowana jest w Bukownie w obrębie pływalni odkrytej przy ul. Ks. Zelka. Woda z ww. ujęcia zaopatruje wyłącznie niecki pływalni odkrytej i jest uzdatniania w systemie technologii uzdatniania wody basenowej.
Do niedawna na terenie Miasta Bukowno funkcjonował także wodociąg lokalny ZGH „Bolesław” w Bukownie, zasilany w wodę pochodzącą z ujęcia wód kopalnianych zlokalizowanego na terenie kopalni „Olkusz – Pomorzany”. Wraz z likwidacją kopalni od stycznia 2022 roku zaprzestano eksploatacji ww. ujęcia, a wodociąg lokalny został połączony z wodociągiem publicznym Nowy System Zaopatrzenia Olkusz.
Zgodnie z danymi przekazanymi przez użytkowników wodociągów średnia dobowa produkcja wody w 2024 roku dla potrzeb ww. wodociągów wynosiła odpowiednio:
• wodociąg publiczny Nowy System Zaopatrzenia Olkusz – 11 223 m3
• wodociąg publiczny Bukowno dzielnica Bór Biskupi – 41,47 m3
• wodociąg publiczny Bukowno dzielnica Podlesie – 46,35 m3
• wodociąg lokalny MOSiR Bukowno (czynny wyłącznie w sezonie letnim) – 69 m3.
Liczba zaopatrywanej ludności z ww. urządzeń wodociągowych na terenie Miasta Bukowno wynosiła w 2024 roku:
• wodociąg publiczny Nowy System Zaopatrzenia Olkusz – 8 213
• wodociąg publiczny Bukowno dzielnica Bór Biskupi – 326
• wodociąg publiczny Bukowno dzielnica Podlesie – 549
• wodociąg lokalny MOSiR Bukowno – służy wyłącznie do napełniania niecek pływalni odkrytej (brak stałych mieszkańców).
III. Jakość wody
Jakość wody w roku 2024 na terenie Miasta Bukowno nie budziła zastrzeżeń.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Olkuszu w 2024 roku w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi prowadził stały monitoring jakości wody na terenie Miasta Bukowno. W ramach nadzoru sanitarnego pobrano w 2024 roku 55 próbek wody z wodociągów zaopatrujących teren Miasta Bukowno. Badania próbek wody do spożycia pobieranych przez upoważnionych przedstawicieli PPIS w Olkuszu wykonywano w laboratorium Inspekcji Sanitarnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Krakowie.
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Olkuszu oraz Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji ul. Spacerowa 1 w Bukownie w roku 2024 prowadziły wewnętrzną kontrolę jakości wody, dostarczanej odbiorcom na terenie Miasta Bukowno, zgodnie z harmonogramem badań, uzgodnionym z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Olkuszu. W ramach kontroli wewnętrznej pobrano w 2024 roku 195 próbek wody z wodociągów zaopatrujących teren Miasta Bukowno. Badania ww. próbek wody wykonywano w laboratoriach zatwierdzonych przez Inspekcję Sanitarną:
• Laboratorium SGS Polska Sp. z o.o. Pracownia Środowiskowo, ul. Cieszyńska 52A, 43-200 Pszczyna,
• Laboratorium Badania Wody i Ścieków PW i K Spółka z o.o., ul. Kluczewska 4, 32 – 300 Olkusz,
Pobór próbek wody dokonywany był w wytypowanych punktach pobierania próbek wody zlokalizowanych w ujęciach, miejscach wprowadzania wody do sieci wodociągowej oraz na sieci wodociągowej (studzienkach próbobiorczych, zbiornikach wody, przepompowniach oraz z kranów czerpalnych w budynkach użyteczności publicznej).
Liczba wytypowanych punktów zgodności (punktów czerpalnych) z poszczególnych urządzeń wodociągowych na terenie Miasta Bukowno wynosiła w 2024 roku:
• wodociąg publiczny Nowy System Zaopatrzenia Olkusz – 7
• wodociąg publiczny Bukowno dzielnica Bór Biskupi – 3
• wodociąg publiczny Bukowno dzielnica Podlesie – 4
• wodociąg lokalny MOSiR Bukowno (czynny wyłącznie w sezonie letnim) – 1.
Zakres analiz wykonanych w ramach monitoringu obejmował zgodnie z załącznikiem nr 2 do obowiązującego w 2024 roku rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r. poz. 2294):
- parametry grupy A: bakterie grupy coli, E. coli, ogólną liczbę mikroorganizmów w temperaturze 220C, barwę, zapach, smak, mętność, odczyn, przewodność elektryczną, chlor wolny oraz w przeważającej liczbie próbek również oznaczenie enterokoków.
- parametry grupy B, tj. ogólną liczbę mikroorganizmów w 22 ± 2oC po 72 h, bakterie grupy coli, bakterie E. coli, enterokoki, barwę, zapach, smak, mętność, odczyn, przewodność elektryczną, amonowy jon, azotyny, azotany, żelazo, mangan, fluorki, chlorki, twardość, ołów, kadm, chrom, arsen, miedź, rtęć, bor, sód, glin, nikiel, selen, antymon, ogólny węgiel organiczny, indeks nadmanganianowy, siarczany, bromiany, cyjanki, 1,2-dichloroetan, Σ trihalometanów, Σ trichloroetenu i tetrachloroetenu, benzen, pestycydy chloroorganiczne, Σ pestycydów, Σ WWA, benzo(α)piren, chlorek winylu, Σ THM, bromodichlorometan, chloroform, tribromometan, chlor wolny;
Istotną kwestią, związaną z likwidacją kopalni Olkusz-Pomorzany, było kontynuowanie w 2024 roku poszerzonego monitoringu jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie powiatu olkuskiego, w tym jakości wody dostarczanej dla odbiorców na terenie Miasta Bukowno. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Olkuszu przeprowadził analizę potencjalnego zagrożenia dla jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na nadzorowanym terenie powiatu olkuskiego, wynikającego z zaprzestania odwadniania kopalni. W celu monitorowania ewentualnych zmian jakości wody, dostarczanej z ujęć wód głębinowych, zlokalizowanych w rejonie potencjalnego oddziaływania kopalni, w 2024 r. podjęto decyzję o zwiększeniu zakresu wykonywanych parametrów w próbkach wody pobieranych do analiz w ramach monitoringu parametrów grupy A m.in. z wodociągu Nowy System Zaopatrzenia Olkusz. W związku z powyższym w 2024 r. kontynuowano poszerzony zakres badanych parametrów w próbkach wody pobieranych w ramach monitoringu parametrów grupy A, włączając do ww. zakresu parametry: siarczany, ołów, kadm, arsen i chrom.
W 2024 roku nie odnotowano przypadków przekroczenia norm badanych parametrów jakości wody do spożycia przez ludzi w próbkach wody pobieranych z wodociągów publicznych Nowy System Zaopatrzenia Olkusz, Bukowno dzielnica Bór Biskupi, Bukowno dzielnica Podlesie oraz lokalnego Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Bukownie.
We wszystkich próbkach wody, pobieranych w 2024 roku z wodociągów, dostarczających wodę do spożycia przez ludzi dla odbiorców z terenu Miasta Bukowno, nie stwierdzano przekroczenia dopuszczalnych norm badanych parametrów, określonych dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
IV. Ocena zdrowotna wody
Analiza poszczególnych parametrów i wskaźników badanych w próbkach wody pobieranych z wodociągów na terenie Miasta Bukowno wykazała, że nie stwierdzono w 2024 r. przypadków kwestionowania jakości wody.
W 2024 r. nie odnotowano zgłoszeń reakcji niepożądanych związanych ze spożyciem wody na terenie Miasta Bukowno, jak również brak było zgłoszeń dotyczących niewłaściwej jakości wody z sieci wodociągów publicznych na terenie Miasta Bukowno.
Po analizie zebranych danych monitoringowych należy uznać, iż mieszkańcy Miasta Bukowno zaopatrywani są w wodę bezpieczną dla zdrowia ludzkiego.
V. Podsumowanie
Biorąc pod uwagę wszystkie uzyskane w 2024 roku wyniki badań wody przeznaczonej do spożycia, dostarczanej dla mieszkańców Miasta Bukowno - Powiatowy Inspektor Sanitarny w Olkuszu stwierdza, że w 2024 roku mieszkańcy Miasta Bukowno, korzystający z wodociągów publicznych i lokalnych spożywali wodę dobrej jakości, ocenioną na koniec 2024 roku, jako przydatną do spożycia przez ludzi.
PAŃSTWOWY POWIATOWY
INSPEKTOR SANITARNY
W OLKUSZU
lek. med. Agata Knapik
